لوله ها و اتصالات مورد استفاده در سیستم های لوله کشی در حالت کلی نسبت به عوامل گوناگون حرارتی، کششی و فشاری موجود واکنش هایی را از خود نشان می دهند.
برای جلوگیری از آسیب های احتمالی ناشی از این تنش ها و وارد آمدن خسارت های گوناگون به لوله ها، لازم است که تنش های وارده به روش های مختلف کنترل و برطرف گردند. تجزیه و تحلیل رفتار و واکنش لوله ها در سیستم های لوله کشی نسبت به مواد، فشار و دماهای متفاوت از جمله روش های مرسومی است
که از طریق آن می توان با اقدامات پیشگیرانه از آسیب رسیدن به لوله ها جلوگیری نمود. برای تحلیل تنش لوله کشی می توان از شیوه های مختلف محاسبه کامپیوتری، دستی، مشاهده ای و یا ترکیبی از آن ها بهره گرفت.
انواع بارهای موجود در سیستم لوله کشی
برای تحلیل تنش لوله کشی لازم است ابتدا با انواع بارهای موجود در سیستم لوله کشی که می توانند به لوله ها آسیب برسانند آشنا شویم:
– بارهای استاتیک
بارهای استاتیک به دسته ای از بارها در سیستم لوله کشی گفته می شود که بر اثر عواملی مختلفی همچون نشست لوله ها، واردن آمدن فشار به لوله ها، انبساط لوله ها و یا تاثیر وزن لوله ها به وجود می آیند. نکته حائز اهمیت در مورد بارهای استاتیک این است که این بارها به یکباره به سیستم وارد نمی شوند و به همین سبب زمان کافی برای عکس العمل به آن ها وجود دارد.
– بارهای دینامیک
از مهم ترین عوامل ایجاد کننده بارهای دینامیک می توان به لرزش و ضربه قوچ در سیستم های لوله کشی و یا مواردی همچون باد و زلزله اشاره کرد. از آنجایی که این بارها بر خلاف بارهای استاتیک به مرور زمان به سیستم لوله کشی وارد نمی شوند، بنابراین معمولا فرصت مقابله با آن ها وجود ندارد.